Centretiopio estas centra parto de Etiopio. Ĝi ne estas oficiala regiono, sed nur turisma nomo por areo respondanta al la historia reĝlando de Ŝevao (amhare: ሸዋ /ŝə'wa/, internacie Shewa), kiu estis en la pasinteco la suda parto de Amhario.
Centretiopio estas nuntempe la ĉirkaŭaĵo de Adis-Abebo. La plej grava turisma celo en ĝi estas kompreneble Adis-Abebo mem, ĉefurbo de Etiopio.
Ne konfuzu Centretiopion laŭ turisma senco kun la freŝdate (2023) kreita Centra Etiopia Regiona Ŝtato. Centretiopio en la unua senco entenas Adis-Abebon, ĉiujn distriktojn kies nomoj entenas "Shewa" kaj aldone ankaŭ la Centran Etiopian Regionan Ŝtaton.
Subregionoj[redakti]
1. Adis-Abebo kun la ĉirkaŭa speciala zono |
2. Norda Ŝevao |
3. Okcidenta kaj Sudokcidenta Ŝevao |
4. Orienta Ŝevao |
5. Centra Etiopia Regiona Ŝtato (= Suda Ŝevao) |
Urboj[redakti]
- Adis-Abebo
- Adama en orienta Ŝevao
- Ambo en okcidenta Ŝevao
- Debre Berhan en norda Ŝevao
- Hosano (amhare ሆሣዕና /hosaʔə'na/, internacie Hosaena/Hossana) en suda Ŝevao
- Zŭaj (amhare ዝዋይ /zə'way/, orome Baatuu, internacie Ziway) en orienta Ŝevao
De turisma vidpunkto gravas ankaŭ la vilaĝo de Ankober.
Esperantaj urboj[redakti]
Aliaj cellokoj[redakti]
- Lago Zŭaj (amhare ዝዋይ /zə'way/, internacie ofte Ziway).
Kompreni[redakti]
Tereno[redakti]
Centretiopio estas montara regiono, entenanta la plej altaj partoj de kvar gravaj riverbasenoj:
- la suda parto de la supra baseno de la Blua Nilo (Abaj); la cetero de tiu baseno apartenas al Amhario kaj, pli okcidente, al Sudanio;
- la supra valo de la rivero Avaŝo; la cetero de tiu baseno apartenas al Afario kaj, pli norde, al Ĝibutio;
- la orienta parto de la supra valo de la rivero Omo; la malsupra valo kuŝas en Sudetiopio.
Pluraj montoj superas 3000 m, kelkaj eĉ 3500 m; menciindaj estas la neaktiva vulkano Wochecha (3391 m) proksima al Adis-Abebo kaj la montaro Gurage (3565 m) apud la norda limo de Suda Ŝevao.
Estas ankaŭ pluraj altebenaĵoj, kiel la ebenaĵo longa ĉ.50 km okcidente de Adis-Abebo (je ĉirkaŭ 2100 m).
Historio[redakti]
Klimato[redakti]
Eniri[redakti]
Eniri aviadile[redakti]
En Ŝevao estas la internacia flughaveno de Adis-Abebo.
Eniri trajne[redakti]
Eniri buse[redakti]
Moviĝi[redakti]
Buse[redakti]
Trajne[redakti]
Aŭte[redakti]
Vidi[redakti]
Fari[redakti]
Komuniki[redakti]
Lerni[redakti]
Labori[redakti]
Aĉeti[redakti]
Manĝi[redakti]
Tradiciaj manĝaĵoj[redakti]
Vegetarismo kaj veganismo[redakti]
Trinki[redakti]
Alkoholaĵoj[redakti]
Loĝi[redakti]
Esperanta loĝado[redakti]
Kampadejoj[redakti]
Hosteloj[redakti]
Hoteloj[redakti]
Sekureco[redakti]
Sano[redakti]
Respekto[redakti]
Esperanto[redakti]
Lokaj esperantistoj[redakti]
Esperantaj renkontiĝoj[redakti]
Viziti plu[redakti]
Rimarkoj[redakti]