| ||
| ||
| Lando | Tanzanio | |
| Regiono | Mtŭaro | |
| Loĝantaro | 92.602 (2002) | |
Mtŭaro estas urbo en sudorienta Tanzanio
Kompreni[redakti]
Mtŭaro (Mtwara, el la portugala: Montewara) estas la ĉefurbo de la samnoma regiono Mtŭaro. Ĝi situas ĉe la bordo de la Hinda Oceano, en la sudorienta parto de Tanzanio. La urbo estas disigita tra granda areo planita por gastigi ĝis 200,000 homojn. En 2002 ĝi havis 92.602 loĝantojn. La nuna loĝantaro estas ĉirkaŭ 108.000.
Mtwara distancas nur 60 km de Lindi, ĉefurbo de la najbara regiono Lindi. Ambaŭ urboj situas ĉe la grava nord-suda ŝoseo Daresalamo–Kibiti–Lindi–Mtwara. Alia ŝoseo 600 km longa ligas Mtwara-n okcidenten al Masasi, Songea kaj Mubambo ĉe la Malavia Lago. Ĝia marhaveno estas unu el la tri gravaj havenoj de la lando (kun Daresalamo kaj Tanga). Ekzistas ankaŭ malgranda flughaveno (IATA-kodo: MYW) kun pli-malpli regulaj flugoj al Daresalamo.
Historio[redakti]
Mtwara estis fondita el la 1940-aj jaroj, ĝi estis planita kaj konstruita kiel la eksport-centro por (malsukcesa) Tanganjika arakido-projekto, sed estis iamaniere neglektita kiam la iniciato montriĝis esti katastrofa en 1951.
Post la malsukceso de la arakido-skemo, al Mtwara restis tamen profundakvan havenon, kiu povas gastigi oceanajn ŝipojn, kaj gamon da grandaj urbaj konstruaĵoj. La haveno estas la tria plej granda oceana haveno en la lando; ĝi estis neglektita dum multaj jaroj, tamen kun la lastatempa ekonomia ekprospero en la regiono, la registaro elspezis financojn por la plibonigo de la haveno. Lastatempaj plibonigoj en la haveno ebligis, ke grandaj konteneraj ŝipoj albordiĝos tie.
Mtwara povus esti la haveno por eksportado de fererco kaj karbo. Estas planoj konstrui fervojon ligantan Mtwara kun Lindi kaj minejoj ĉe Mchuchuma kaj Liganga tra Songea.
En la jaro 2003 estis proponoj transporti karbon el la regionoj Ludewa kaj Njombe respektive per fervojo al la haveno Mtwara en Suda Tanzanio kadre de la projekto Mtwara Development Corridor.
Lastatempe la haveno vidis plian agadon pro la konstruado de la cementfabriko Dangote kaj pliigitaj gasaj esplorad-agadoj. La haveno en la estonteco estas planita por faciligi eksportadojn de varoj kiel anakardioj, fero, karbo kaj gaso. La haveno ankaŭ havas Eksport- Procezan zonon por faciligi la manufakturan industrion en la areo.
Klimato[redakti]
Pro granda proksimeco al la ekvatoro kaj pro la varma Hinda Oceano, la urbo spertas tropikajn klimatajn kondiĉojn similajn al ĉiuj tanzaniaj marbordaj urboj. La urbo spertas varman kaj humidan veteron tra granda parto de la jaro kaj havas tropikan malsekan kaj sekan klimaton. Jarpluvo estas ĉirkaŭ 1,024 mm (40 in), kaj en normala jaro estas du pluvsezonoj: "la longaj pluvoj" en aprilo kaj majo kaj "la mallongaj pluvoj" en novembro kaj decembro.
Eniri[redakti]
Eniri avie[redakti]
La A19 ligas ĝin kun Mbamba Bay ĉe Malavia Lago okcidente. Ĝi havas flughavenon kun pavimita startvojo, kiu povas akomodi mezgrandajn pasaĝerajn jetojn. Precision Air prizorgas ĉiutagan matenan flugon inter Mtwara Flughaveno kaj Daresalamo kaj Air Tanzania ofertas flugon posttagmeze. La flugtempo estas ĉirkaŭ unu horo. Instalaĵoj por surteriĝo ne permesas al aviadiloj uzi la flughavenon kiam ĝi estas kaŝita en nebulo.
Eniri trajne[redakti]
Eniri buse[redakti]
Mtwara funkcias kiel la alirpunkto por malgranda sed kreskanta turisma industrio bazita en proksima Mikindani. Novaj stratoj de bona nivelo estis konstruitaj en 2013 ene de la urbo. Estas kelkaj busaj kompanioj, kiuj provizas ĉiutagajn servojn inter Mtwara kaj Daresalamo. Ankaŭ regulaj busoj ligas kun Masasi, la plej granda urbo en la landinterno de Mtwara.
Ĉiutage estas pluraj aŭtobusoj de Daresalamo, kiujn vi povas preni de bus-stacidomoj Ubungo, Temeke aŭ Mbagala. Averaĝa vojaĝdaŭro estas ĉirkaŭ 8 horoj. Dum la pluvsezono partoj de la vojo povas inundiĝi; ĝi estas kutime ankoraŭ irebla sed tio povas aldoni signife al la vojaĝa tempo. La kompanioj administrantaj la itineron ŝanĝiĝas regule. Kiam vi elektas buson, elektu unu kun po kvar apudaj sidlokoj en linio, tiuj kun po kvin sidlokoj por ĉiu linio povas esti sufiĉe malkomfortaj pro la tro mallarĝaj sidlokoj. Sidi en la malantaŭa duono de la buso povas esti iom traŭmatiza dum la irado en la ne pavimita parto de la vojo.
De Lindi estas aŭtobusoj dum la mateno; posttagmeze vi povas fari la vojaĝon unue per buso al Mnazi Mmoja (Mingoyo) kaj poste prenanta pluan buson de tie (~ 2 horoj).
De Masasi estas aŭtobusoj dum la tuta tago, la lastaj foriras je ĉirkaŭ meza posttagmezo (ĉirkaŭ 4 aŭ 5 horoj).
De Newala estas buso matene, post tio estas ŝarĝaŭtoj dum la tago (ĉi tiuj povas esti plenplenaj kaj sufiĉe dolorigaj sur la nepavimita vojo).
De Mozambiko estas ŝarĝaŭtoj, kiuj renkontas la publikan transporton alvenantan trans la landlimon.
Transportiĝi[redakti]
Mtwara havas akcepteblajn transportajn ligojn konsiderante sian malproksimecon en suda Tanzanio. Ĝi estas ligita per pavimitaj vojoj kun Daresalamo kaj Lindi norde kaj Masasi-landinterno kaj per parte pavimitaj vojoj al Newala-landinterno okcidente. Preter Masasi la vojo estas nov-pavimita dum ĉirkaŭ 60 km direkte al Tunduru kaj la Ponto de la Unueco, kiu estas trair-punkton al Mozambiko.
Transportiĝi perpiede[redakti]
Mtwara estis dizajnita por esti grava urbo kaj eksportanto de grund-nuksoj (arakidoj), tamen kiam la grundnukso-skemo kolapsis antaŭ ol ĝi estis komencita, la urbo neniam vere finiĝis esti konstruita. Rezulte la urbaj partoj estas disigitaj, unu de la alia. Bicikli estas bonega maniero ĉirkaŭiri la urbon kaj povas esti luigitaj de la bazaro por Tsh 2000-3000 tage.
Publika transporto[redakti]
Taksioj, "Tuktuks" (malgrandaj triradaj veturiloj nomataj "bajaji" en la svahila), kaj motorciklaj taksioj ("pikipiki" en la svahila) haveblas ĉirkaŭ la urbo. Atendu pagi Tsh 2000-4000 por taksia vojaĝo ĉirkaŭ la urbo, Tsh 1000-2000 por bajaji kaj Tsh 1000 por motorciklo-taksio.
Transportiĝi aŭte[redakti]
Vidi[redakti]
Se vi faras nenion alian en ĉi tiu bela marborda urbo, vi devas iri al la fiŝvendejo. Simple demandu, "Soko la samaki liko wapi?" kaj vi estos survoje. Ĝi estas la svahila Tanzanio plej bela.
Fari[redakti]
Mtwara ofertas bonegan plonĝadon en la hinda oceano.
Eco2 (PO kesto 784), ☏ +255 746855833, +255 784855833. PADI dive center.
Lerni[redakti]
Labori[redakti]
Aĉeti[redakti]
Buy[redakti]
- ADEA - Kooperativo pri artmetioj produktanta altkvalitajn metiartaĵojn, plejparte bazitaj je 'tingatinga' pentrado.
- Hendricks Family - La familio Hendricks estas la plej fama el la Makonde-ĉisistoj ankoraŭ en Mtwara. Ilia laboro haveblas en la urbo, aŭ vi povas viziti ilian ĉizistan laborejon en Ziwani-vilaĝo tuj ekster Mtwara. Plej facile atingeblas per veturilo, eliru el Mtwara sur la flughavena vojo kaj ekiru al Mozambiko / Mnazi Bay Marine-parko. Estas kelkaj mejloj laŭ tiu vojo. Ili estas plej famaj pro siaj "nubaj" ĉizadoj, kiuj estas ĉizitaj el unu lignopeco kaj faras kaĝon el multaj interligitaj branĉoj.
- Carving Stand - je la fino de strato India, - Malgranda stando vendanta gamon da Makonde-ĉizadoj. Se vi estas bona intertraktanto, ĉi tiu estas la plej bona valora loko por aĉeti viajn skulptaĵojn Makonde.
- Gift shop - La donacbutiko ligita al la hotelo/restoracio havas decan gamon de lokaj manlaboraĵoj.
- Ray shop - Por ĝeneralaj provizoj ekzistas multaj butikoj ĉe la Bima el malnovaj ekspedaj ujoj. Ili ĉiuj enhavas sufiĉe similajn aferojn, sed Ray Shop kutime havas la plej bonan elekton.
- Makonde Mini Mart - Strato Aga Khan - Iom pli por eksterlandanoj ol la konteneraj butikoj ĉe la Bima. Se vi ne povas trovi tion, kion vi serĉas, ĉi tie probable estas la plej bona veto.
- Market (soko) - La merkato estas la plej bona loko por kolekti lokajn varojn de manĝaĵoj kaj vestaĵoj ĝis tradiciaj medikamentoj. Ĝenerale intertraktado ne estas atendata kaj la sama prezo estas donita al lokanoj kaj turistoj egale.
Vendejaroj[redakti]
Manĝi[redakti]
- Restoracio Dubaj. Norma tanzania loko, kiu ofertas ĉiujn kutimajn rizajn kaj ugalajn pladojn, unu posicio super la plej multaj aliaj ĉirkaŭe. Atendu pagi Tsh 2000-3000.
- Busa stando. Eble ŝajnas strange rekomendi la busstandon kiel manĝejon, sed vespere la busoj estas forigitaj kaj ĝi fariĝas populara loko por manĝi. Manĝetoj kaj manĝoj haveblas de Tsh 50 por malgranda manĝeto ĝis Tsh 3000 por manĝo. Alkoholaj trinkaĵoj estas haveblaj.
- Msemo (alinome Suda Kruco) (Shangani). Ĉi tiu estas la sola vera eblo por okcidenta manĝaĵo en la urbo. Ĝi estas ĉe la maro kaj estas agrabla loko por pasigi la posttagmezon. Dum la tago temas pri ĉirkaŭ 20-minuta piediro de la urbocentro, post la vespero verŝajne pli bone iri per taksio, tuktuk (bajaji) aŭ motorciklo (pikipiki).
- Korosho Lodge (Tanu Road, apud exim-banko, proksime al bima). Loko kun la kutima vario de tanzaniaj - hindaj manĝaĵoj. Lokita en korto, la ĉirkaŭaĵo estas neinspira sed paca. Atendu pagi Tsh 7000-8000.
- Proactive Min Supermarket, Bima Taxi-stando (Bima, kontraŭ NMB-Banko), ☏ +255 787 339 699, ✉ nestory@proactivesolutionstanzanialimited.com. Ĉiuj specoj de manĝaĵoj, inkluzive okcidentajn stilajn viandajn produktojn, manĝaĵojn, manĝetojn, glaciaĵojn, nealkoholaĵojn, spicaĵojn, fruktojn kaj sukon. Vi ankaŭ povas sendi mendoliston por liverado.
Trinki[redakti]
- Bima. Ĉi tio estas areo de la urbo, kie estas aro da trinkejoj, kiuj iomete etosas vespere.
Loĝi[redakti]
Estas multaj gastejoj en la teritorio (kun prezoj inter Tsh 4,000-30,000) en la urbo, multaj grupigitaj proksime al la busa stando. Kvalito varias, sed vi ricevos pro kion vi pagas. Diru al taksiisto aŭ tuktuk (bajaji) ŝoforo, kiom multe vi volas elspezi, kaj ili kondukos vin al iu taŭga loko.
- Msemo (alinome Suda Kruco), Shangani. Ĉi tiu estas la ĉefa (sola) turisma loko en la urbo, ĝi estas rekte ĉe la mara fronto kaj ofertas mirindajn vidojn al la golfeto Mikindani. US $ 50
Esperanta loĝado[redakti]
Kampadejoj[redakti]
Hosteloj[redakti]
Hoteloj[redakti]
Sekureco[redakti]
Ĝenerale Mtwara estas sekura urbo, tamen plej bone estas singardi post mallumo. Bona regulo estas, ke se estas aliaj homoj ĉirkaŭe, ĝi verŝajne estas sekura, se ne, estas plibone preni veturilon. Ĉi tio precipe veras en la loĝkvartaloj ĉirkaŭ la urbocentro.
Esperanto[redakti]
Lokaj esperantistoj[redakti]
Konsulejoj[redakti]
Viziti plu[redakti]
Rimarkoj[redakti]
