| ||
Lando | Italio | |
Regiono | Kalabrio | |
Loĝantaro | 65.160 | |
Kosenco, itale Cosenza (elp. Kosenca), estas itala urbo en regiono Kalabrio.
Kompreni
[redakti]Kosenco estas la ĉefurbo de la samnoma provinco Kosenco, kaj kun la apudaj komunumoj konsistigas unu el la plej dinamikaj areoj de Kalabrio. Ĝi estas unu el la plej malnovaj urboj en Kalabrio, ankaŭ konata kiel la Urbo de la Brutioj, kies ĉefurbo ĝi estis en la 4-a jarcento a.K.
Kosenco estis la hejmlando de Parrasio kaj Telesio, du el tiuj kosencaj erudiciuloj, pro kiuj la urbo estis kulture konata.
Historio
[redakti]La originoj de la urbo devenas de almenaŭ la oka jarcento a.K , Kiam la italika vilaĝo Kos staris sur la teritorio kiu poste en la 4-a jarcento a.K iĝis la ĉefurbo de la Brutioj. Post la alveno de la romianoj ĝi iĝis ĉefurbo de la 'Calabria Citeriore'. La reĝo de la visigotoj, post la rabado de Romo (410 p.K.), mortis en Kosenco pro malsano, kaj estis entombigita proksime al la rivero Busento. Transformita en duklandon en 568, de la 8a ĝis la 9a jarcento la urbo estis sub la regado de la Bizanca Imperio kaj prenis la nomon de Constantia. Perforte pridisputata de saracenoj kaj longobardoj, normanoj kaj svevoj kaj aliaj, la urbo estis preskaŭ detruita. Dum la Aragona periodo la urbo denove fariĝis la ĉefurbo de norda Kalabrio. En ĉi tiu periodo naskiĝis la Kosenca Akademio kiu, precipe sub la gvido de Bernardino Telesio, fariĝis unu el la ĉefaj kulturaj institucioj de Suda Italio.
Klimato
[redakti]La urbo, situanta je 238 metroj smn sed tute ĉirkaŭita de la reliefoj de la montaroj (Marborda Ĉeno, Sila kaj Pollino), havas apartan mikroklimaton, preskaŭ kontinentala, kun minimumaj temperaturoj, kiuj, danke al la nokta surradiado kaj la termika inversio, atingas malaltajn valorojn (se oni komparas ilin al alteco kaj latitudo), laŭflankitaj de maksimumoj, kiuj, precipe en la somera sezono, estas tre altaj. Vintro en Kosenco estas malvarma kun la temperaturo, kiu dumtage povas atingi 10-13 gradojn kaj nokte, tre ofte, falas sub 2-4 gradoj. En kontraŭciklonaj kondiĉoj, krom la akcentita temperaturo, ekzistas oftaj nebuloj aŭ nebulaj bankoj, precipe en la pli malaltaj areoj, kun asociita frosto en la vintra periodo; somere la tagoj ofte sunas, pro forta influo de la afrika kontraŭciklono, tamen eblas (foje) generi fulmotondrojn kaj kumulusojn en la centraj horoj kaj ofte estas tre altaj temperaturoj akompanitaj de tre altaj humidaj valoroj. Kvankam ĝi ne situas en alta alteco, Kosenco estas la urbo pli neĝa ol Kalabrio. Neĝaj amasiĝoj povas varii de 10 ĝis 30 cm, ĝis eĉ 50-60 cm en apartaj kondiĉoj.
Eniri
[redakti]Eniri avie
[redakti]La Internacia Flughaveno Lamezia Terme] estas la plej proksima.
Eniri trajne
[redakti]La urbo havas diversaj fervojaj stacidomoj:
- Stazione di Cosenza Vaglio Lise, kun vagonaroj al Katanzaro, Paola kaj Sibari;
- Stazione di Cosenza Centro, kun vagonaroj al Katanzaro Lido;
- Stazione di Castiglione Cosentino, kun vagonaroj al Paola kaj Sibari.
Eniri buse
[redakti]Transportiĝi
[redakti]Transportiĝi perpiede
[redakti]Corso Mazzini estas la plej granda piedira areo kaj estas hejmo de la subĉiela muzeo Bilotti, kiu etendiĝas sur la tuta kurso de Piazza Bilotti ĝis Piazza dei Bruzi. Inter la multaj transversaj stratoj, kiuj ĝin sekcas, la ŝtuparo de Strato Arabio ornamitaj per artaj fontanoj kun ludoj de akvo kaj lumo. Corso Telesio estas la ĉefa strato de la historia centro, kiu etendiĝas sur la tuta kurso de placo Valdesi ĝis placo XV Marzo.
Publika transporto
[redakti]- AMACO,estas la kompanio, kiu administras la busajn liniojn en Kosenco.
Taksioj
[redakti]- Taxi Cosenza, tel=+39 0984 35345
Transportiĝi aŭte
[redakti]La urba areo de Kosenco estas grava voj-centro:
- E45;
- Aŭtovojo A3, kun elirejoj Cosenza Nord - Rende, Cosenza Sud kaj Settimo;
- E846 aŭ SS 107;
- 'Ŝtata strato 19 de la Kalabrioj'.
Vidi
[redakti]- Galleria Nazionale di Cosenza,
Via Gian Vincenzo Gravina, ĉe Palazzo Arnone tel=+39 0984 795639, +39 0984 795556
- Museo dei Brettii e degli Enotri,
Vico Sant'Agostino, 3
- Museo Diocesano,
https://www.museodiocesanocosenza.it/ Piazza Parrasio Giano
- Museo delle Arti e dei Mestieri,
Corso Telesio, 17
- Casa delle Culture,
https://www.cultura.cosenza.it/luoghi/casa-delle-culture/ Corso Telesio, 98
- Museo all'aperto Bilotti,
Corso G. Mazzini
- Castello Svevo
- Duomo di Cosenza
- Villa Rendano
Via Triglio, 21
- Biblioteca Nazionale di Cosenza
Via Antonio Toscano tel=+39 0984 72509, +39 0984 72510
- Biblioteca Civica di Cosenza
email=civica@dbcs.it Piazza XV Marzo tel=+39 0984 28596
- Ponte di San Francesco da Paola (Ponte di Calatrava)
- Preĝejo san Francesco d'Assisi
- Preĝejo Santissimo Crocifisso
- Preĝejo San Domenico
- Preĝejo Carmine
- Preĝejo San Francesco di Paola
- Nacia Galerio de Kosenco
- Muzeo de la Brettii kaj de la Enotri
- "Sankta Georgo kaj la Drako" de Salvador Dalì (en la MAB)
- Kastelo de la ŝvaboj
- Ĉefpreĝejo de Kosenco
- Preĝejo Sankta Teresa
- Interno de la Preĝejo San Francesco d'Assisi
- Interno de la Preĝejo Santissimo Crocifisso
- Kapelo de la Rozario en la preĝejo San Domenico
- Eksa Palaco de la Poŝtoj
- Vilao Rendano
- Planedario
- Ponto San Francesco da Paola
- Monumenta Komplekso Sant'Agostino
- Altaro de la Fratoj Bandiera en la Vallone di Rovito
- BoCs Art -Residenze artistiche
Eventoj kaj festoj
[redakti]Teatro
[redakti]Teatro Rendano, Piazza XV Marzo. Teatro Morelli, Via Lungo Busento Oberdan, 37.
Fari
[redakti]Malkovru Kosencon (Sep urbaj itineroj inter arto kaj kulturo). Ĝi estas servo ofertita al turistoj por sperti la urbon aŭ piede aŭ aŭtobuse, akompanate de specialigitaj gvidistoj. La kvin marŝaj itineroj estas: Klasikaj; Preter la Crati; En la koro de la antikva urbo; La akordo de la du duoncirkloj - La rivero Crati; La lokoj de arto inter hieraŭ kaj hodiaŭ. La du itineroj en la buso: tage kaj nokte.
Kvin Senco de Marto. Ĝi estas urba piedvojaĝa itinero, kiu okazas la trian sabaton de ĉiu monato por malkovri la historian centron de Kosenco.
Consentia Itinera, Via Triglio, 21. Multmediaj itineroj en la historio de la urbo Cosenza dividitaj en sep ĉambrojn.
Multmedia Muzeo, Piazza Carlo F. Bilotti. La spaco kie kulturo kaj teknologio estas produktitaj kaj renkontiĝas.
Planedario Giovan Battista Amico, Via Sant'Antonio dell'Orto, 32 (scienc-informaj eventoj).
Lerni
[redakti]Labori
[redakti]Aĉeti
[redakti]En la historia centro, en Strato Plebiscito, ĉe la piedo de monteto Triglio, troviĝas vendejoj kaj malgrandaj butikoj, kie vi povas trovi objektojn kaj manfaritaĵojn de lokaj kaj nelokaj metiistoj.
Vendejaroj
[redakti]Du komerc-centroj en la urbo estas: "I Due Fiumi" kaj "La City Shopping Center".
Manĝi
[redakti]Malaltaj prezoj
[redakti]"Mi 'Ndujo - Panino Genuino". "La comalpi". "Toto pizza". "Boss Burger Street Food".
Mezaltaj prezoj
[redakti]"La Cantina Cosentina". "Calabria Bella". "Il Vicoletto". "Da Salvino...Ristoratori dal 1967".
Trinki
[redakti]Loĝi
[redakti]"B&B Erifrà Piccolo Hotel". "B&B Paparelle". "Link Hotel". "Vescovo Rosso Hotel".
Esperanta loĝado
[redakti]Kampadejoj
[redakti]Hosteloj
[redakti]Hoteloj
[redakti]Sekureco
[redakti]Esperanto
[redakti]Lokaj esperantistoj
[redakti]Konsulejoj
[redakti]Viziti plu
[redakti]Skiejoj de Camigliatello Silano; Sila Nacia Parko; Strando kaj Sanktejo de Sankta Francisko de Paola; Termoj Luigiane de Acquappesa.