Toskanio (Toscana)
Lando	Italio
Ĉefurbo	Florenco
Areo	22 987 km²
Loĝantaro	3 729 641 (2018)

Toskanio (Itale: Toscana - elp. /To'skana/), estas regiono de Centra Italio, kiu troviĝas ĉe la tirena maro. Ĝi estas unu el la plej vizitendaj lokoj en lando, kiu mem estas unu el la plej popularaj turismaj cellokoj en la mondo. Estas pluraj kialoj por viziti Toskanio: iuj el la plej gravaj estas vidi renesancan arton en Florenco, manĝi toskanajn manĝaĵojn kaj gustumi la bonegajn lokajn vinojn, kaj post ĉio ĉi ĝui tagon ĉe la plaĝo en Vjareĝjo (it: Viareggio).

Subregionoj

Provincoj

Provincoj de Toskanio

Provinco Areco (AR)

Metropola urbo Florenco (FI)

Provinco Groseto (GR)

Provinco Livorno (LI)

Provinco Luko (LU)

Provinco Maso-Kararo (MS)

Provinco Pizo (PI)

Provinco Pistojo (PT)

Provinco Prato (PO)

Provinco Sieno (SI)

Aliaj turismaj areoj

Areo de la Maremma. Norde, la Maremo de Pizo (aŭ de Livorno), centre la Maremo de Sieno (aŭ de Groseto), sude la Maremo de Latio

• La areo de la vino Chianti
• La ekoverda areo Kasentino
• Maremo, (itale: Maremma), malpli loĝata areo, en suda Toskanio kaj Norda Latio

Maremo ne havas limoj bone difinitaj; oni povus dividi ĝin en:

• Norda Maremo, (iam: Maremo de Pizo); ankaŭ konata kiel Maremo de Livorno.
• centre, la Maremo apartenanta al la Provinco Groseto, kiu siavice dividiĝas en:
  • Norda Maremo de Groseto, (iam: de Sieno)
  • Suda Maremo de Groseto.
• sude la Maremo de Latio

Urboj

• Florenco (it. Firenze) - Ĝi estis la lulilo de la itala Renesanco. La plej grandaj protagonistoj de la arto en ĉiuj ĝiaj manifestiĝoj kaj sciencoj, laboris ĉi tie, protektitaj kaj favorataj de la sinjoroj de la urbo, la Medici. La florenca genio lasis al la urbo preĝejojn, palacojn kaj monumentojn de ekstrema beleco; ĝiaj muzeoj kolektas senfinan nombron da ĉefverkoj, kiel ĝiaj preĝejoj kaj palacoj. Internacie renoma urbo, ĝi estas celloko por tutmonda turismo kiu montras neniun signon de malkresko. Ĉefurbo de la Granda Duklando de Toskanio, poste por mallonga periodo ankaŭ ĉefurbo de Italio, Florenco estas nun prave unu el la mondaj ĉefurboj de kulturo.
• Pizo (it. Pisa) - Ĝia Kliniĝinta Turo estas unu el la plej konataj monumentoj en la mondo. Internacia turisma celo, la antikva Mara Respubliko estas konata pro multnombraj gravaj monumentoj, sed antaŭ ĉio pro la Piazza dei Miracoli kiu estas Monda Heredaĵo de Unesko
• Sieno (it. Siena) - Piazza del Campo kaj ĝia Palio estas mondfamaj. Aldone al ĉi tiuj, la urbo ofertas ampleksan kaj bonege konservitan historian centron, enmetitan en la montetoj de la Crete Senesi
• Luko (it. Lucca) - Murita urbo, ĝi konservas artan heredaĵon de granda kalibro; la katedralo, kie vi povas vidi la faman tombon de Ilaria del Carretto, San Michele in Foro, San Frediano estas ĝiaj plej signifaj preĝejoj. En la centro troviĝas la Turoj Guinigi kaj la palacoj kaj turoj de via Fillungo. La Merkata Placo kovras, ĉirkaŭita de kurteno de domoj kiuj sekvas la perimetron, la Romian Amfiteatron.
• Pistojo (it. Pistoia) -
• Areco (it. Arezzo) - Ĝi estis etruska kaj romia urbo, poste fiera komunumo, kiu longe batalis kun Florenco kiu fine subigis ĝin. El ĝia monumenta heredaĵo la plej gravaj arkitekturoj estas la romanika paroĥa preĝejo de Santa Maria, tiu de San Francesco, kaj la Gotika Katedralo. La Medici-fortikaĵo memorigas la definitivan submetiĝon al Florenco, el kies regado la Arezzo-popolo provis plurfoje eskapi.
• Groseto (it. Grosseto) -
• Prato - Dua urbo en Toskanio laŭ loĝantaro, tria en centra Italio post Romo kaj Florenco, suferas pro la maloportuna proksimeco de Florenco, kun kiu ĝi fakte estas kunurbata. Konata nacie pro la teksa industrio kaj pro la cantucci (biskvitoj kun migdaloj) kiuj estas ofte trempitaj en Vin Santo, ĝi ofertas al ni grandiozan romanik-gotikan katedralon el sia pasinteco en kiu aktivis Michelozzo kaj Donatello.
• Livorno
• Kararo (it. Carrara)

Krome estas tre famaj la sekvaj urbetoj:

* Montecatini Terme, kie okazis, de la 24-a ĝis la 31-a de aŭgusto 2024, la Itala Kongreso de Esperanto.

• San Gimignano
• Kolonato (it. Colonnata)

Esperantaj Urboj

Toskanaj urboj kun Eo-grupoj:

Florenco, Maso (it.: Massa), Groseto, Livorno, Pizo, Luko, Pistojo.

Ekskursoj

Dum la venonta itala kongreso de Esperanto, okazis ekskursoj al pluraj lokoj inter kiuj:

Vinci - naskiĝloko de Leonardo da Vinci

Luko -

Collodi -

Garfagnana -

Florenco -

Maso - (Nacia Esperanto-Biblioteko) / Torre del Lago Puccini)

Pizo -

Pistojo -

Aliaj cellokoj

Escepte de la lastatempa enkonduko de grandskala sunfloro-kultivado por oleo, la toskana kamparo en multaj okazoj aspektas sufiĉe simila al tio, kion vi vidas en gotikaj florentinaj kaj sienaj pentraĵoj.

Estas multaj termofontoj en Toskanio, kiuj estas aprezataj ekde la antikva romia tempo, se ne pli frue.

• Termofontaj urboj: Bagni di Lucca, Casciana Terme (Pizo), Chianciano Terme (Sieno), Equi Terme (Maso-Kararo), Monsummano Terme (Pistojo), Montecatini Terme (Pistojo), Montepulciano Terme (Sieno), Rapolano Terme (Sieno), San Casciano (Sieno), San Giuliano Terme (Pizo), Saturnia (Groseto), Sorano (Groseto), Venturina (Livorno).
• Marbordoj: Versilio, Piza marbordo, Marbordo de la Etruskoj, Orbetello, Monto Argentario.
• Toskana insularo: Gorgona, Capraia, Elba, Pianosa, Isola di Montecristo, Isola del Giglio, Isola di Giannutri.
• Mugello - Korespondas al la valo de la Sieve, alfluanto de la rivero Arno.
• Valo de Orcia - En la listo de Mondaj Heredaĵoj, la Valo de Orcia estas en provinco Sieno krom la malalta parto de la valo kiu estas en provinco Groseto.
• Montoj, montetoj, kaj valoj: Montalbano, Monto Amiato, Valdarno, Val di Chiana, Val di Cecina, Colline dell'Albegna e del Fiora, Crete Senesi, Piana fiorentina

(...)

Kompreni

Tipa pejzaĝo de Toskanio, kun sinsekvo de montetoj, plejparte kulturitaj, disaj kamparaj domoj, cipresoj.

Toskanio havas tri tre diversajn vizaĝojn; la arturboj kiel ekzemple Florenco, Sieno, Luko kaj Pizo, la kamparo, kaj la marborda kaj insulara regiono.

La urbetoj, vilaĝoj, kasteloj, vilaoj kaj vitejoj de Toskanio faras bonvenan ŝanĝon de la trafiko kaj bruo de kelkaj el la pli grandaj toskanaj urboj.

Toskanio situas en centra Italio - pli precize en ties nordokcidenta parto.

Okcidente, estas la Tirena maro, kun pluraj insuletoj, kiuj hodiaŭ estas parto de mara nacia parko. La marbordo estas plejparte sabla.

Norde, estas la nordaj Apeninoj, kun montoj ĝis ĉirkaŭ 2000m, tre krutaj en la Apuanaj Alpoj, pli mildaj en aliaj lokoj. Alia grava monto (ĉ. 1700m) estas en suda Toskanio: ĝi nomiĝas Amiato (it. Amiata, elp. /a'mjata/) kaj estas malaktiva volkano, kies glora tempo okazis antaŭ 300mil jaroj.

Sieno

Interne, inter la montoj, la maro kaj la orienta landlimo, estas plejparte montetoj. Tie troveblas la plej konata pejzaĝo de Toskanio, t.e. sinsekvoj de mildaj montetoj, kutime kulturitaj kun vinberĝardenoj, olivarboj, fruktarboj, legomĝardenoj ktp. Tie kaj tie videblas la sveltaj, malhelaj formoj de cipresoj, kiuj en Toskanio estas tre uzataj kiel ornamaj arboj. Kaj tie kaj tie videblas malnovaj, grandaj domoj, solaj aŭ duope, triope, ofte ĉe la supro de iu monteto.

Estas ankaŭ, kompreneble, urbetoj kaj urboj, kaj la plimulto el ili entenas mezepokajn monumentojn, ĉu preĝejojn, ĉu kastelojn, ĉu domegojn. Kelkaj estas tre famaj pro la abundo de tiaj monumentoj: Florenco, Sieno, Pizo, ktp.

Historio

Dank' al sia historio kaj al ĝia forta kultura kaj lingva unueco, ĝi estas unu el la italaj regionoj kun la plej malnova kaj plej difinita identeco. La nomo estas tre antikva kaj devenas de la etnonimo uzata de grekoj kaj latinoj por difini la landon loĝata de la etruskoj: "Etruria", poste transformita en "Tuscia" kaj poste en "Toscana".

En modernaj tempoj ĝi estis ĝis 1861 sendependa ŝtato, konata kiel la Granda Duklando de Toskanio. Poste ĝi iĝis parto de la Reĝolando de Sardinio, kaj sekve de Italio.

Klimato

De klimata vidpunkto, Toskanio prezentas malsamajn karakterizaĵojn de areo al areo. La averaĝaj jaraj temperaturoj, kiuj atingas la plej altajn valorojn ĉirkaŭ 16 °C laŭ la marbordo de la Maremo, emas malpliiĝi dum oni iras enlanden kaj norden; en la ebenaĵoj kaj internaj valoj (meza Valdarno kaj Val di Chiana) estas atingitaj la maksimumaj someraj valoroj, kiuj ofte proksimiĝas kaj tuŝas 40 °C kaj kontrastas kun sufiĉe rigidaj vintraj minimumoj, foje eĉ kelkajn gradojn sub nulo.

Neĝadoj, oftaj en la vintra sezono sur ĉiuj Apeninaj montoj kaj sur la pinto de la monto Amiata, povas atingi ankaŭ la najbarajn montetajn areojn, sed kelkfoje povas okazi ke neĝo atingu ankaŭ la ebenaĵojn.

Eniri

Ponte Vecchio, Florence, krepuske

Val d'Orcia

Alveni al Toskanio estas tre facile danke al la bonegaj naciaj kaj internaciaj ligoj al la regiono, ĉefe centritaj sur la urbo Florenco.

Internaciaj flugoj kutime alvenas al Milano aŭ Romo, kie oni povas lui aŭton kaj fari la tri-horan veturadon al Toskanio.

Florenco kaj Pizo tamen havas gravajn flughavenojn. Ĉiu grava urbo havas stacidomon.

Eniri avie

La plej gravaj toskanaj flughavenoj estas:

• Flughaveno Galileo Galilei de Pizo.
• Flughaveno Amerigo Vespucci de Florenco
• Flughaveno Marina di Campo sur la Insulo Elbo

Aliaj flughavenoj estas en Groseto (civila flughaveno) kaj Sieno (Ampugnano-flughaveno).

Eniri trajne

La ĉefaj fervojaj linioj kiuj trairas Toskanio estas la linio inter Milano kaj Romo kiu, sekvante la aŭtovojon A1 preskaŭ paralele, tuŝas la toskanajn urbojn Prato, [[de nordo ĝis sudo Florenco] ] kaj Areco. Alia ĉefa itinero estas la Tirena fervojo kiu, sekvante paralele al la Via Aurelia, ligas Ĝenovon al Romo tuŝante Kararon, Massa, Viareggio, Pizo, Livorno kaj Groseto. La tria ĉeflinio en Toskanio estas tiu, kiu ligas Florencon al Pizo tra Empoli, kie sekundara trunko disbranĉiĝas al Sieno de kie ĝi daŭras ambaŭ al Chiusi (intersekciĝo Florenco-Roma) kaj al Groseto (intersekciĝo kun la tirrena linio).

Eniri ŝipe

La haveno de Livorno estas la plej grava en Toskanio kaj unu el la ĉefaj italaj havenoj kaj de la tuta Mediteranea Maro, por pasaĝertrafiko kaj ĉefe por varoj.

Pramoj foriras de Porto Santo Stefano al Korsiko kaj Sardio, dum de Livorno multaj ŝipvojoj ligas Toskanio al la insuloj Korsiko, Sardinio , Sicilio.

Transportiĝi

Adorado fare de la Magoj de la florentina gotika pentristo, Gentile da Fabriano, videbla ĉe la Uffizi en Florenco

Pramoj foriras de Porto Santo Stefano al Isola del Giglio kaj Giannutri; de Piombino ligoj kun la Insulo Elbo estas certigitaj, dum de Livorno multaj ŝipvojoj ligas Toskanio al la insuloj Capraia kaj Gorgona.

Publika transporto

Transportiĝi trajne

De la centra stacidomo de Florenco vi povas facile atingi la plej multajn lokojn en Toskanio, inkluzive de:

• Sieno (1,5 ĝis 2 horoj)
• Pizo (1 ĝis 1,5 horoj)
• San Ĝiminjano (trajne al Poggibonsi, 1-hora veturo, kaj poste buso kiu veturas ĉiujn 30-40 minutojn, 25-minutan veturon)
• Volterra (ankaŭ atingebla per buso de Poggibonsi)
• Luko
• Areco

Tre spektakla el pejzaĝa vidpunkto estas tiu inter Sieno kaj Groseto tra Monto Antiko, kun sekcio kiu pasas tra Buonconvento kaj unu tra San Giovanni d' Asso: vojaĝoj en vintage "littorine" ofte estas organizitaj sur ambaŭ branĉoj de la Siena-Grosseto.

Aliaj sekundaraj sekcioj, ofte tre plenplenaj de navedantoj, estas Florenco-Prato-Pistojo-Montecatini Terme-Pescia-Luko- Viareggio , la Luko-Pizo, la Luko-Aulla, la fervojo Porrettana (kiu ligas Pistojon al Bolonjo) kaj la fervojo kiu ligas Florenco al Mugello (Faentina).

Parte aktiva, sed tre interesa el pejzaĝa vidpunkto, estas la fervojo Cecina-Saline di Volterra, neelektrigita, kiu disbranĉiĝas de la Maremma linio kaj kiu origine atingis la historian kernon de Volterra per fina dentorela parto.

Transportiĝi buse

Google-mapoj identigas bushaltejojn tra Toskanio por kaj lokaj kaj interurbaj itineroj. Se vi alklakas la simbolon de bushaltejo, vi povas ricevi liston de busvojoj servantaj tiun haltejon. Uzante Google Streetview, vi ofte povas identigi kiun flankon de la vojo situas la haltejo kaj do kiun direkton de vojaĝado estas servata de la haltejo.

Bus-uzantoj devas aĉeti siajn busbiletojn antaŭ ol eniri la buson. Plej multaj Tabacchi-butikoj (tabakvendejoj) vendas busbiletojn. Foje gazetbudoj kaj trinkejoj ankaŭ povas vendi biletojn. Vi devas diri al la biletvendisto vian celon por ke via bileto validu por la ĝustaj tarifzonoj. Post eniro en la buson, stampu vian bileton en la maŝino situanta malantaŭ la ŝoforo.

Atentu, ke multaj itineroj havas reduktitan aŭ neniun servon sabate, dimanĉe kaj festotagoj. Horaroj indikas reduktitan servon kiel festivo dum la regula labortaga horaro estas feriale. Multaj bushaltejoj afiŝis horarojn.

Blu-koloraj busoj estas por interurba servo dum oranĝkoloraj busoj estas por loka servo. Interurbaj busoj povas servi lokajn haltojn laŭ la itinero.

Veturi aŭte

Krom aŭtovojoj, estas ĉefvojojn (S.G.C.) kun apartaj ŝoseoj kaj du vojoj por ĉiu direkto (ĉefaj eksterurbaj vojoj). Inter ili estas tiu, kiu ligas Florenco al Sieno, tiu, kiu ligas Florenco al Pizo kaj Livorno tra la malsupra Valdarno (Empoli, Pontedera) kaj tiu, kiu ligas Livorno al Groseto, nomata "Variante Aurelia".

Vidi

Campo dei Miracoli, Pizo

Toskanio estas mondfama pro siaj preĝejoj, inkluzive de la Duomo (katedralo) kaj Baptisterio, Santa Croce, Santa Maria Novella, San Miniato al Monte kaj pluraj aliaj en Florenco; la Domo kaj Baptisterio en Sieno; kaj la Domo kaj Baptisterio en Pizo.

Toskanio ankaŭ estas konata pro siaj bonegaj muzeoj, precipe la Uffizi en Florenco sed ankaŭ la Bargello kaj Accademia, la Musei dell'Opera del Duomo en Florenco kaj Sieno, la muzeo en la Palazzo Pubblico kaj la Pinakoteko en Sieno, kaj la Museo Archeologico en Areco, inter multaj aliaj.

La urbeto San Gimignano meritas specialan mencion ĉar kvankam neniu el ĝiaj preĝejoj aŭ muzeoj estas tre grandaj, ĝi enhavas tiom da beleco en tiel malgranda areo. La urbo Pienza estas mem preskaŭ muzeo en la rondo, ĉar ĝia plej elstara pretendo je famo estas sia arkitekturo. Estas multaj aliaj belaj urbetoj kun bonega arto, inkluzive de Cortona.

Kio poste? La beleco de la kamparo. Por kompreni toskanan pentrarton, oni devas vidi la toskanan kamparon, kiu krom la relative lastatempa enkonduko de sunflora kultivado estas ankoraŭ simila al tio, kion oni povas vidi en pentraĵoj de grandaj gotikaj pentristoj kiel Giotto (florentino), Simone Martini kaj Duccio ( Sienese).

Parkoj

• Nacia Parko de la Tosk-Emiliaj Apeninoj - ĝi etendiĝas laŭlonge ĉirkaŭ 60 km de la altaj valoj de la torentoj Parmo kaj Baganza ĝis la Passo delle Forbici, malfermiĝante por inkludi sur la toskana flanko la kalkecan masivon Pania di Corfino, kaj en Emilio la ĉenon Alpoj de Succiso, Monto Cusna, la valo de la rivero Secchia kaj la izolita montaro Pietra di Bismantova.

http://www.parcoappennino.it/index.php

• Nacia Parko de la Toskana Insularo - la Parko establiĝis en 1996 kaj ĝi kovras areon de pli ol 18.000 hektaroj aldone al 40.000 hektaroj da maro. Ĝi estas administrata de la samnoma organizo, kiu havas sian ĉefsidejon en Portoferraio (sur Elba Insulo). La Parko estas sub la jurisdikcio de la Provincoj de Livorno kaj Groseto.

http://www.islepark.it/

• Nacia Parko de la Foreste Casentinesi, Monte Falterona kaj Campigna - Sekvante la Arnon kontraŭflue vi eniras la distrikton de Casentino ĉirkaŭita de montoj norde kaj oriente. Ĉi tie la Nacia Parko de la Foreste Casentinesi, Monte Falterona kaj Campigna proponas unike kortuŝan kaj neforgeseblan sperton: tiu de malkovri unu el la plej malnovaj arbaroj en Eŭropo.

http://www.parcoforestecasentinesi.it/

• Maremma Regiona Parko - la Marema Regiona Parko (Parco Regionale della Maremma), ankaŭ konata kiel Uccellina Park (Parco dell'Uccellina) kovras marbordan regionon inter Principina a Mare kaj Talamone proksime de Groseto, Magliano en Toscana kaj Orbetello, ĝuste ĝis la trajnlinio Livorno – Romo.

http://www.parco-maremma.it/index.php

• Parko de Migliarino, San Rossore kaj Massaciuccoli - la Parko de Migliarino, San Rossore kaj Massaciuccoli estis establita en 1975 kaj kovras 24,000 hektarojn inter Pizo, Viareggio, San Giuliano Terme, Vecchiano kaj Massarossa. Kio igas ĉi tiun parkon tiel speciala estas tio, kio kuŝas ĉirkaŭ ĝiaj limoj: la Tirrenia Maro, Lago Massaciuccoli kaj la riveroj Arno, Serchio, Canale dei Navicelli kaj Morto e Burlamacca.

http://www.parcosanrossore.org/

• Natura parko Montioni - administrita de la Urbaj Administracioj de Groseto kaj Livorno. Parko-statuso de 1998. La parko etendas al pli ol 7000 hektarojn kaj atingas la alteco de 300m ĉe Poggio al Checco, ĝia plej alta punkto. La teritorio havas grandan artan kaj kulturan heredaĵon, de antikvaj arkeologiaj trovaĵoj ĝis etruskaj kaj romiaj restaĵoj kiuj estis trovitaj sub mezepokaj konstruoj kiel ekzemple la Pievaccia, la ruinoj de la kastelo Montioni Vecchio kaj Montioni Termalaj Banejoj.

http://www.parcodimontioni.it/index.html

• Parko de la livornaj montoj - ĝi ampleksas vastan areon inter la distriktoj de Livorno, Collesalvetti kaj Rosignano Marittimo. Ĝia kromnomo estas "la perdita insulo" pro la fakto ke ĉi tiu terpeco estis insulo ĝis ĝi alkroĉis sin al la kontinento antaŭ miloj da jaroj. La parko havas ne nur areojn de elstara natura beleco sed ankaŭ estas tereno de interesaj arkeologiaj, artaj kaj kulturaj eltrovaĵoj.

http://www.parks.it/parco.monti.livornesi/index.html

• Arkeologia Parko de Poggibonsi - la vizito komenciĝas per mallonga dokumenta filmo, kiu ilustras la rezultojn de dek du jaroj da elfosado kaj la plej gravaj arkeologiaj, arkitekturaj kaj naturalismaj aspektoj de la Poggio Imperiale-ejo.

• Parkoj de la Val di Cornia - la Parkoj de la Val di Cornia, en Toskanio, rakontas miljaran historion, kiu komenciĝas ĉe la etruska popolo kaj atestas jarcentojn da eltiro kaj prilaborado de metaloj, proponante ankaŭ grandiozajn naturajn, marbordajn kaj montetajn mediojn. La sistemo inkluzivas 2 Arkeologiajn Parkojn, Naturajn Parkojn, 3 Muzeojn, 1 Dokumentan Centron, inkluditaj en la areo de la kvin municipoj ĉe la ekstrema sudo de la provinco Livorno, kontraŭ la Insulo Elbo.

http://www.parchivaldicornia.it/index.php

Medici-aj Vilaoj kaj Ĝardenoj, Fiesole

• Zoologia Parko de Eŭropa Faŭno en Poppi

http://www.parcozoopoppi.it/

• Parko de Pinokjo - La Parko de Pinokjo estas en Collodi, bela antikva vilaĝo, kiu restis preskaŭ senŝanĝa ekde la lasta jarcento. Ĝia ĉarma kolekto de domoj, enmetitaj inter la montetoj, kondukas la vojon al Vilao Garzoni kaj ĝia belega ĝardeno de la 19-a jarcento, ofte konsiderata inter la plej belaj en Eŭropo.

http://www.pinocchio.it/epo/pinocchio/index.php

• Medici-aj Vilaoj kaj Ĝardenoj en Toskanio - Monda heredaĵo de Unesko konsistanta el 16 gravaj kaj 11 negravaj vilaoj poseditaj de la potenca familio Medici en la 15-a-17-a jarcentoj.

Fari

Sieno

La Vojo de Senmarĉigado en Valiano di Montepulciano

Krom vagi en belaj urboj kaj rigardi renesancan arton, estas multaj aliaj aferoj, kiujn vi povas fari en Toskanio. Ekzemple, vi povas lerni kuiri aŭ simple gustumi toskanajn manĝaĵojn, fari montomarŝado, golfon aŭ iri al termofontoj.

• Vojo de Senmarĉigado — La Senmarĉigada pado estas 62 km tercikla vojo. Ĝi evoluas sur la antikva vojo por la prizorgado de la Canale maestro della Chiana, kiu kuras sur siaj bordoj, inter la urboj Areco kaj Chiusi.

Vino-turismo

La plej multaj el la gravaj tradiciaj vinproduktantoj situas laŭ la akso formita de Florenco kaj Sieno. La plej fama regiono estas Chianti kune kun najbaraj Montalcino kaj Montepulciano. La blankaj vinoj estas malpli famaj ol la ruĝaj, sed kiel escepto la Vernaccia de San Gimignano estas rekonita kiel DOCG-vino. La toskana vinindustrio multe evoluis dum la lastaj 30-40 jaroj, kaj la rezulto estas tio, kion oni nomas Supera Toskana vino, fame produktita en Bolgheri sed ankaŭ en Maremma kaj multaj aliaj. partoj de Toskanio.

Toskanio ofertas bonegajn biciklajn ŝancojn, precipe la centran parton. La montetoj kaj malgrandaj urboj donas agrablan variadon, sed ĝi estas sufiĉe streĉa, ĉar julio kaj aŭgusto povas esti tre varmaj.

Aĉeti

Manĝi

La Katedralo de Luko kaj la montetoj en la fono

Toskana manĝaĵo estas konata pro sia relativa simpleco kaj sia dependo de la altkvalitaj ingrediencoj de siaj multaj bienoj.

Tradiciaj manĝaĵoj

Malgranda elekto de la riĉa regiona toskana kuirarto konsistas el:

• ribollita - supo de pano kun legomoj
• zuppa di verdure — verda legoma supo
• pici — dikaj spagetoj
• pasta e fagioli — pastaĵo kun fazeoloj
• bistecca alla fiorentina (florenca bifsteko)
• prosciutto Toscano - ŝinko kiu laŭleĝe povas esti nomata tia nur se ĝi estas produktita en Toskanio per tradiciaj metodoj. Male al la pli konataj prosciutto de Parmo kaj prosciutto de San Daniele, kiuj estas kuracitaj uzante nur mar-salon, Prosciutto Toscano estas kuracita uzante specialan miksaĵon de mara salo kun diversaj lokaj spicoj, tiel donante al ĝi unikan guston.
• desertoj
  • panforte, tipa Siena densa kuko kun fruktoj kaj nuksoj
  • cavallucci - Sienaj kristnaskaj kuketoj, faritaj kun migdaloj, kandizitaj fruktoj kaj ankaŭ spicoj kiel anizo kaj koriandro, kiuj supozeble devenas de la tempo kiam Sieno havis monopolon pri komerco kun la Oriento.
  • ricciarelli - migdalpastaj kuketoj, ankaŭ specialaĵo de Sieno
  • biscotti di Prato, ankaŭ nomitaj cantuccini - la migdalaj biskvitoj, kiujn la plej multaj vojaĝantoj al Italio jam konas, originis de la toskana urbo Prato kaj daŭre estas fabrikitaj tie

Krome, Toskanio havas siajn proprajn tradiciajn fromaĝojn, inkluzive de Pecorino Toscano, multe pli milda fromaĝo ol la pli konata Pecorino Romano, kaj ĝi estas bonegan akompanon al prosciutto e melone aŭ nur por manĝi kun freŝa pano, kaj Pecorino di Pienza, eble la plej aprezita loka ŝaf-fromaĝo.

Trinki

Toskanio havas pli ol 30 vinojn kun atestilo de Denominazione di origine controllata, kelkaj el kiuj ankaŭ akiris la atestilon de Denominazione di origine controllata e garantiita. La nomadoj atestas la fortan dediĉon de la homoj de ĉi tiu tero al vitkultivado, kaj ilia profunda scio pri vinfarad-teknikoj. Sed iuj el la plej bonaj toskanaj vinoj estas etikeditaj kun la malpli strikta Indicazione geografica tipica, ofte signo de pli moderna, "internacia" vino.

Alkoholaĵoj

Toskanio estas inter la regionoj kiuj havas la plej altan vinproduktadon en Italio, sed ĉi tio ne estas ĝia nura rekordo. Ricasoli kiu venis en posedon de la Kastelo Brolio en Gaiole in Chianti en 1141, estas la plej malnova vinfarejo en Italio, same kiel unu el la plej malnovaj en la mondo . Inter ĝiaj plej konataj DOCG-oj estas la prestiĝa Brunello di Montalcino kaj la universale konata Chianti (kaj la plej malnova Chianti Classico), same kiel: Carmignano, Elba Aleatico Passito, Montecucco Sangiovese, Morellino di Scansano, Suvereto, Val di Cornia Rosso, Vernaccia di San Gimignano (la nura blanka), kaj Vino Nobile di Montepulciano.

La listo de toskanaj DOC-oj estas impona, sed inter ili sen dubo elstaras ĉiuj Bolgheri Sassicaia, kies vinjaro 2015 ricevis la titolon de plej bona vino. en la mondo.

Fine estas la superaj Toskanoj, grupo de vinoj kiuj intence ne respektis la oficialajn diktaĵojn (el kiuj ankaŭ Sassicaia mem estis parto), do kvankam teknike ili estis "simplaj tablovinoj", hodiaŭ ili estas fakte prestiĝaj vinoj ofte je ekskluziva kosto, kiel la Tignanello kaj la Solaia de la Antinori kaj la Ornellaia de la Frescobaldi.

Toskanio havas pli ol 30 vinojn kun Denominazione di origine controllata atestilo, kelkaj el kiuj ankaŭ akiris la Denominazione di origine controllata e garantita atestilon. La normadoj atestas la fortan dediĉon de la homoj de ĉi tiu tero al vitkultivado, kaj ilia profunda scio pri vinfaradteknikoj. Sed kelkaj el la plej bonaj toskanaj vinoj estas etikeditaj kun la malpli strikta Indicazione geografica tipica, ofte signo de pli moderna, "internacia" vino.

La demando pri kion trinki en Toskanio estas facile respondebla. La regiono estas fama pro siaj vinoj, precipe la sangiovese, ruĝa Chianti, Brunello di Montalcino kaj Vino Nobile di Montepulciano kaj la blanka Vernaccia di San Gimignano . El ĉi tiuj, Chianti povas esti io ajn, de malmultekosta, al tre kosta, se temas pri la plej bonaj ekzemploj de Chianti Classico, mondklasa vino. La vinoj de Montalcino kaj Montepulciano estas ĝenerale de alta normo, kaj aparte Brunello regule ricevas multajn premiojn (io kio reflektiĝas ankaŭ pri la prezo). Se vi ne pretas pagi riĉaĵon por via vino sed tamen ŝatus ion bonan, kaj Montalcino kaj Montepulciano havas la ordinaran version de siaj vinoj, Rosso di Montalcino kaj Rosso di Montepulciano.

El tiuj tradiciaj vinoj eble nur Brunello havas la potencon akompani grandan florencan bifstekon, bistecca alla fiorentina. Por io pli karnoplena, vi devas turni sin al la Superaj Toskanaj vinoj. Tiuj kutime uzas cabernet sauvignon por kompletigi aŭ por tute anstataŭigi la tradiciajn vinberojn. Famaj ekzemploj estas Sassicaia kaj Tignanello.

Loĝi

Piazza delle Erbe, San Gimignano

Turisme, Toskanio ofertas multajn eblecojn, de la marbordo de Versilio, kiu gastigas lokojn kiel Viareggio aŭ Forte dei Marmi aŭ arturbojn kiel Florenco, Sieno , Luko kaj Pizo. Tamen, Toskanio ne estas malplena de pejzaĝoj, ĉar oni povas trovi multajn lit-matenmanĝojn kun mirindaj vidoj en la Chianti aŭ Maremma, aŭ hotelojn en la gravaj centroj de la Toskana Riviero.

Estas multaj hoteloj en la urboj, kiuj estas ĉefaj turismaj vidindaĵoj, inkluzive de Florenco kaj Sieno, kaj ankaŭ estas multaj agriturismoj kaj vilaoj en la kamparo. Se vi serĉas malpli multekostan loĝejon, vi pli verŝajne trovos ĝin pli proksime al fervojaj stacidomoj en urboj kiel Florenco, sed en iuj aliaj urboj fervojaj stacidomoj estas ekster la urbomuroj, kaj kelkaj gravaj cellokoj kiel ekzemple San Gimignano tute ne havas fervojan stacidomon. Vi ankaŭ povas provi vian bonŝancon ĉe lokaj turismaj agentejoj, kiuj povas havi liston de relative malmultekostaj loĝejoj, kiel apartamentoj por luo tage aŭ semajne, kaj pensioni (kiuj provizas pensione completa tiel estas 3 manĝojn tage).

Esperanto

La itala kongreso de Esperanto en la jaro 2024 okazis en la fama toskana urbeto Montecatini Terme

Esperantaj renkontiĝoj

Dum la Itala Kongreso de Esperanto, kiu okazis de la 24-a ĝis la 31-a de aŭgusto 2024 en Montecatini Terme, specialan seminarion pri la kongresa temo "Esperanto por lingva kaj interkultura kompetento" gvidis Duncan Charters kaj Ilona Koutny.

Eksteraj ligiloj

Turismo en Toskanio, (itallingve).